Học cách làm của người xưa và áp dụng những kỹ thuật hiện đại, các tổ chế tác kịch bản của các sân khấu kịch tại TPHCM ngày nay làm việc qua e-mail, điện thoại di động và lúc nào họ cũng có máy tính xách tay để cùng bàn bạc, trao đổi, từ đó hình thành kịch bản sân khấu.
Nhiều cái đầu sẽ hay hơn
IDECAF là nơi quy tụ nhiều cây bút đang được xem là sung sức hiện nay, như: Ái Như, Thành Hội, Nguyễn Thị Minh Ngọc, Lê Hoàng, Thanh Phương. Sân khấu Kịch Sài Gòn có Vương Huyền Cơ, Trường Sơn, Lam Tuyền... Kịch Phú Nhuận có Thái Hòa, Đức Thịnh, Thanh Hương, Thu Phương. 5B có Thanh Hoàng, Minh Nguyệt, Trần Minh Ngọc, Lê Chí Trung... Họ luôn nỗ lực tìm kiếm đề tài thông qua mạng lưới thông tin được cập nhật mỗi ngày từ các cơ quan thông tấn báo chí và truyền hình. Nét mới của các tổ chế tác kịch bản hiện nay là tìm ra ý tưởng để trao đổi, hình thành đường dây kịch bản, tâm lý các nhân vật và trên hết là chiến lược dàn dựng, tiếp thị để thu hút khán giả. Công ty chuyên cung cấp ý tưởng kịch bản Cánh đồng gió của Đức Thịnh, Thanh Thúy đã ra đời. Đây là một mô hình hoạt động mới trong làng kịch. Hiện nay một số công ty cung cấp ý tưởng cũng vừa khai trương như: Lúa Mới, Mặt Trời Bé Con, Huyền Thoại...
Trước đây, từ một ý tưởng của tác giả Lê Chí Trung mà Sân khấu Kịch Sài Gòn đã đặt hàng viết nên kịch bản Khi đàn ông có bầu cho Sân khấu Kịch Sài Gòn diễn, sau đó hình thành kịch bản phim cùng tên. Tương tự, từ việc mua lại ý tưởng của tác giả Hoàng Duẩn (Nhà hát Kịch TPHCM), tổ chế tác của Sân khấu Kịch Sài Gòn và Hãng phim Phước Sang đã viết thành kịch bản Đẻ mướn. Cặp bài trùng với bút danh Hoàng Thái Thanh (Ái Như, Thành Hội) đã tạo tiếng vang với chùm kịch 3 tập: Thử yêu lần nữa, Màu sắc của tình yêu, Cảm ơn mình đã yêu em.
Bên cạnh việc tìm mua những ý tưởng để xây dựng thành câu chuyện kịch, tổ chế tác kịch bản hiện nay đã có nhiều tiến bộ trong việc thẳng thắn góp ý, phê bình để làm tốt khâu kịch bản trước khi lên sàn tập. Sự tương tác này đã giúp cho các sân khấu nâng cao tính chuyên nghiệp, tránh xảy ra sự tranh chấp khi kịch bản đẻ non, lên sàn tập được đạo diễn, diễn viên bổ sung.
Những nguyên tắc cần tuân thủ
Trước đây, theo cách cũ, khi vở diễn thành công, tác giả được hưởng tiếng thơm, còn khi thất bại thì đổ lỗi vì đứa con tinh thần của mình bị “cắt tay, đục mắt”. Đã có không ít những cuộc đụng nhau nảy lửa giữa tác giả kịch bản và đạo diễn kịch, khi giữa họ xảy ra chuyện “cơm không lành, canh không ngọt”. Nghệ sĩ Phước Sang cho biết: “Tổ chế tác làm việc phải tuân theo những nguyên tắc: không được đem ý tưởng của tổ kể cho bất cứ một tác giả nào nghe. Vì hiện nay chỉ cần nghe ý tưởng là tác giả có thể tự viết kịch bản. Chuyện này đã thường xuyên xảy ra dẫn đến tranh chấp và Sân khấu Kịch Sài Gòn đã có lúc phải dàn xếp, để tên hai tác giả trong một vở kịch. Thứ hai là phải hết sức thiện chí để bổ sung sáng tạo, đưa kịch bản lên tầm chuyên nghiệp. Khi có tổ chế tác thì không có chuyện đạo diễn vừa dựng vừa sửa. Thứ ba, tổ chế tác phải hình thành luôn chiến lược tiếp thị hình ảnh, chủ đề vở diễn, tư vấn cho nhà sản xuất, vì tổ chế tác nắm linh hồn của vở diễn, dự đoán sức hút như thế nào trên thị trường, mùa nào thì có sức lan tỏa rộng khi đưa ra một chủ đề cần khai thác. Ký hợp đồng cho tổ chế tác với mức lương cứng từ 800.000 đồng đến 1,5 triệu đồng/tháng/người để có trách nhiệm trong công việc. Tiền tác quyền vẫn 6% trên tổng doanh thu mỗi suất hoặc lãnh từ 10 triệu đến 15 triệu đồng trọn gói”.
Tác giả Nguyễn Thị Minh Ngọc cho biết: “Trước đây HTV đã hình thành tổ chế tác chương trình kịch Chuyện bốn mùa gồm: tôi, Thu Phương, Trường Sơn, Trần Văn Sáu, Minh Hải... Từ việc thẳng thắn trao đổi, đúc kết từ tập kịch, đến nay Chuyện bốn mùa đã có hàng trăm vở được phát sóng và tạo hiệu ứng tích cực. Chuyện hình thành các tổ chế tác kịch bản là một bước phát triển đáng mừng của sân khấu kịch TPHCM. Vì cách làm này các nước có công nghệ điện ảnh, sân khấu tiên tiến đã làm từ lâu. Họ hầu như không quan trọng việc xuất hiện tên trên những tờ quảng cáo, cái chính là chất lượng nghệ thuật. Nhiều đồng nghiệp nước ngoài gặp tôi vẫn thường thắc mắc vì sao một vở kịch, bộ phim chỉ có một tác giả chịu trách nhiệm. Tổ chế tác với họ quan trọng lắm. Từ đây có thể hình thành những chiến lược phát triển cho cả một công ty, một hãng phim, một sân khấu. Vấn đề của chúng ta là sự tôn trọng lẫn nhau, biết vun đắp để từ một ý tưởng có thể hình thành một tác phẩm nghệ thuật giá trị”.
Trường hợp này chỉ có thể xảy ra khi HLV Marco Silva bố trí Broja ra sân từ đầu trong toàn bộ 10 trận đấu còn lại. Đây là viễn cảnh không dễ trở thành hiện thực, vì Fulham đang sở hữu Rodrigo Muniz đạt phong độ cao. Chữ ký mượn từ Chelsea khó cạnh tranh với gương mặt đã đóng góp 5 bàn thắng qua 6 vòng đấu gần nhất.Sân khấu kịch lập ban, nuôi tác giảĐối thủ chờ đợi Liverpool ở vòng 14 Ngoại hạng Anh là Fulham. Được đánh giá vượt trội hơn hẳn và có cả điểm tựa Anfield nhưng Liverpool rõ ràng không được phép chủ quan. Mùa này, The Kop từng để mất điểm đáng tiếc trong các màn chạm trán những đối thủ yếu thế hơn như Luton Town hay Brighton.
