Mới chỉ là bước khởi đầu nhưng với những chiến thắng của đội Olym pic VN tại vòng loại Olympic Bắc Kinh 2008, HLV Mai Đức Chung không những được giới hâm mộ nhắc đến như hiện tượng trong làng HLV của bóng đá VN, mà còn mở ra cái nhìn lạc quan hơn về thầy nội trong thể thao. Tuy nhiên, ông không thích nói nhiều về mình, ngược lại, khi nhắc đến công việc chuyên môn, ông tỏ ra đầy hứng thú. Nhà cầm quân được xem là mát tay này thổ lộ: “Bóng đá thực sự đã thành cái nghiệp của mình rồi”.
May mà có bóng đá nữ
Có lẽ vì cái cá tính trầm lặng, ít nói, cho nên nghiệp bóng tròn của ông cũng khá bình lặng. Tốt nghiệp Đại học TDTT Từ Sơn và chơi bóng đá phong trào từ những năm 1971 ở Hà Nội, ba năm sau, Mai Đức Chung được tuyển chọn về thi đấu trong đội hình Tổng cục Đường sắt (TCĐS). Hơn 15 năm gắn bó với đội bóng này từ vai trò cầu thủ cho đến lúc chuyển sang làm công tác huấn luyện đội trẻ TCĐS, dù ở vị trí nào, ông cũng nhận được tình cảm của nhiều người bởi sự khiêm tốn, tính cần cù trong công việc. Nhưng trong bóng đá, đặc biệt là với vai trò nhà cầm quân, dường như không có chỗ đứng cho những người có bản tính trầm lặng như ông Chung. Thế nên phần việc dành cho ông chỉ có thể là một chân nhân viên bình thường ở nghành TDTT sau khi đội TCĐS giải thể vào cuối thập niên 80 của thế kỷ trước.
Bước ngoặt trong sự nghiệp bóng đá chỉ có thể đến với Mai Đức Chung bằng sự hồi sinh của phong trào bóng đá nữ. Ông nhớ lại: “Chuẩn bị cho SEA Games 19, năm 1997, LĐBĐ VN tìm người dẫn dắt đội tuyển nữ. Do đặc thù giới tính quá mới lạ và hơn nữa mục tiêu ở sân chơi lại quá lớn trong khi bóng đá nữ lại mới gầy dựng, nên gần như không có ai dám giơ tay xung phong. Cảm nhận thấy bản tính tôi có lẽ thích hợp cho sự hiền hòa, êm dịu, các anh ở LĐBĐ VN động viên và tôi đã nhận lời nhưng quả thật là cũng hồi hộp lắm... Cũng may sau lần ấy đội tuyển nữ có huy chương đồng và kể từ đó, cái duyên may của tôi lại gắn kết cùng với chị em thêm hai lần vô địch SEA Games 2003 – 2005”.
Không quan trọng vai chính, phụ
Dù có bề dày chiến tích cùng bóng đá nữ, nhưng HLV Mai Đức Chung chỉ thật sự trở thành trung tâm sự chú ý của giới hâm mộ nhờ vào thành tích đáng nể của đội tuyển Olympic VN gần đây. Người ta còn biết thêm ở ông sự dũng cãm, mạnh dạn “hướng bánh lái” đội tuyển Olympic VN sang một lối chơi mới. Không do dự, ông Chung giải thích: “Trong bóng đá, việc thay đổi lối chơi là điều bình thường và nếu đó là điều tốt hơn thì tại sao chúng ta không làm”.
Tuy nhiên, trong góc độ nào đó cũng có không ít người cho rằng ông gặp may khi trở thành “người thế vai” cho HLV trưởng A. Riedl điều trị bệnh. Tuy nhiên, với những thành công liên tiếp cùng đội Olympic VN, ông Chung chứng tỏ rằng may mắn chỉ đến với những người quyết tâm và tạo ra nó. Dù vậy, nhà cầm quân kiệm lời và khiêm tốn này không bao giờ muốn nói đến thành công của cá nhân, nhất là trong một môn đầy tính đồng đội như bóng đá. Ông thẳng thắn bộc bạch: “Tất cả những quyết định của tôi đều đưa ra sau sự đồng thuận của tập thể. Tôi rất thích triết lý của một đàn anh khi cho rằng kết quả của một đội bóng giống như thành công của một bộ phim, mọi người đều có thể góp sức cho tập thể. Vì thế, đối với tôi, dù vai chính hay phụ, anh đều có “đất” để diễn, để đóng góp, cái chính là anh phải làm hết mình. Việc gì tốt cho đội tuyển, cho bóng đá nước nhà, tôi sẵn sàng làm, không có gì ngán ngại”.
Thích sống thật với nghề
Có lẽ vì triết lý đó cộng thêm bản tính khiêm tốn, ông từng nhiều lần từ chối ghế phó chủ tịch LĐBĐ VN. Ông Chung thổ lộ tham vọng lớn nhất của ông là được gần với quả bóng nhiều hơn. Ông bộc bạch: “Tôi trưởng thành từ cầu thủ sau đó là HLV, nên luôn muốn cái vốn mình tích lũy được truyền đạt đến các lớp đàn em. Hơn nữa, trong cương vị vừa là trợ lý HLV trưởng đội tuyển VN đồng thời là Trưởng Bộ môn Bóng đá Ủy ban TDTT, tôi thấy mình không còn thời gian để có thể cáng đáng nhiều việc hơn”.
Có thể xem đây là lời nói tế nhị đầy tính ngoại giao, bởi ông Chung cũng vốn là người không thích đụng chạm. Nhưng khi nhắc đến chuyên môn, ông lại rất mạnh mẽ, như hồi còn là tiền đạo của TCĐS với những pha tranh chấp tay đôi không ngán ngại đối phương. Sau một ngày làm việc vất vả cùng đội tuyển Olympic, ông lại tất bật ghé sang chăm lo tinh thần cho đội tuyển nữ trong vai trò cố vấn – một trong những bằng chứng cho thấy HLV này là người yêu nghề hơn yêu chức vị...
