Ngày 30-8, Đoàn Đại biểu Quốc hội TPHCM đã tổ chức hội thảo góp ý dự án Luật Xuất bản sửa đổi, bổ sung với sự tham dự của đại diện một số nhà xuất bản, phát hành, các luật gia... Dự thảo này đã được Quốc hội chỉnh lý tại kỳ họp thứ 5 gồm 4 chương, 58 điều. Ngoài những đóng góp về kỹ thuật văn bản, câu chữ, các khái niệm, phạm vi điều chỉnh chưa hợp lý..., hầu hết ý kiến đã tập trung vào các quy định không mang tính khả thi.
Đăng ký kế hoạch xuất bản: Một hình thức độc quyền đề tài
Điều 23 của dự thảo luật này quy định nhà xuất bản (NXB) phải đăng ký kế hoạch xuất bản với Bộ VHTT trước khi xuất bản. Trên thực tế, trong nhiều năm qua các NXB đã thực hiện công việc này theo quy định của Bộ VHTT một việc hết sức nhiêu khê nhưng không giải quyết được việc gì ngoài nguy cơ tạo ra yếu tố độc quyền trong quản lý cấp phép và hoạt động xuất bản. Chẳng hạn, mỗi năm các NXB phải đăng ký kế hoạch xuất bản từ đầu năm với một danh sách các đề tài nửa hư nửa thực. Cơ quan duyệt đề tài là Cục Xuất bản cũng duyệt trên những đề tài này. Bởi vậy mới có tình trạng đề tài đăng ký một đường sách xuất bản một nẻo; đề tài đăng ký có khi từ năm trước, năm sau NXB mới có cơ hội thực hiện. Đó là chưa kể tình trạng các NXB phải vất vả chạy vạy xin giấy phép bổ sung kế hoạch cho những đầu sách phải kinh doanh theo thời vụ... Quy định này không những gây ra sự phiền hà mà còn tạo cơ hội cho không ít NXB độc quyền về đề tài, buôn bán đề tài một khi NXB này đã đăng ký đề tài đã có thì NXB khác không được đăng ký trùng lặp. Dư luận đặt câu hỏi tại sao một đề tài chỉ một NXB được phép xuất bản, trong khi xã hội đang cần có nhiều sản phẩm tốt hơn về chất lượng và hợp lý về giá cả để lựa chọn?
Nhiều ý kiến nhấn mạnh, theo quy định của dự thảo Luật Xuất bản sửa đổi, bổ sung, cơ quan chủ quản chịu trách nhiệm trong việc duyệt kế hoạch xuất bản của NXB thuộc quyền quản lý của mình. Giám đốc, tổng biên tập các NXB chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung các ấn phẩm xuất bản. Vậy việc đăng ký kế hoạch xuất bản của các NXB với Bộ VHTT là nhằm mục đích gì? Phải chăng luật muốn duy trì cơ chế xin- cho trong hoạt động xuất bản?
Giám đốc NXB định giá sách trên cơ sở nào?
Mục e, khoản 2, điều 17 dự thảo Luật Xuất bản sửa đổi bổ sung quy định giám đốc NXB có nhiệm vụ và quyền hạn định giá bán lẻ xuất bản phẩm, kể cả xuất bản phẩm liên kết theo quy định của Chính phủ. Việc định giá này sẽ dựa trên cơ sở nào?
Theo nhiều đại biểu, lâu nay việc định giá sách vẫn do các NXB thực hiện và được ghi trên bìa xuất bản phẩm, ngay cả sách liên kết với tư nhân, giá bán lẻ in trên bìa sách cũng được giám đốc các NXB thông qua. Thế nhưng đã có hàng trăm đầu sách bán với giá cao gấp 2 - 3 lần giá thành thực tế. Người tiêu dùng phải ngậm đắng nuốt cay khi bỏ tiền ra mua những cuốn sách mà đáng lý ra họ không phải chịu một mức giá như vậy. Các NXB vừa độc quyền đề tài vừa định giá bán lẻ, vì thế người tiêu dùng sẽ là đối tượng cho các NXB và các nhà liên kết xuất bản vô lương tâm đè đầu móc túi một cách hợp pháp. Có ý kiến cho rằng nên để chính thị trường điều tiết giá bán thay vì phải in giá bán lẻ trên bìa sách, vừa gây khó khăn cho người bán vừa ép giá người mua. Không độc quyền đề tài, không định giá bìa xuất bản phẩm là điều kiện tốt nhất để các NXB cạnh tranh nhằm tạo ra sản phẩm tốt nhất, giá cả hợp lý nhất cho người tiêu dùng. Điều này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ quan quản lý Nhà nước, cho các nhà hoạt động xuất bản mà hơn hết là bảo vệ những lợi ích chính đáng về quyền được hưởng thụ xuất bản phẩm của người dân.
-------------------------------
Bà Quách Thu Nguyệt, Giám đốc NXB Trẻ:
Dựa trên cơ sở nào để định giá bán lẻ phù hợp?
Lâu nay chúng ta vẫn thực hiện quy định in giá bán lẻ trên bìa sách. Nhưng trên thực tế giá này không hề phù hợp với thị trường, vừa gây khó khăn cho các nhà phát hành vừa thiệt hại cho người tiêu thụ. Quy định giám đốc NXB định giá bán lẻ xuất bản phẩm là không phù hợp và phi thực tế. Thật tình, nếu phải thực hiện theo quy định này, chúng tôi không biết phải dựa trên cơ sở nào để định giá bán lẻ cho phù hợp. Nên để thị trường tự điều tiết giá bán lẻ.
Trần Đình Việt, Giám đốc NXB Tổng hợp TPHCM:
Cục Xuất bản không nên duyệt đề tài
Lâu nay, hằng năm các NXB đều phải trình kế hoạch xuất bản lên Cục Xuất bản. Sau khi được Cục Xuất bản chấp nhận kế hoạch xuất bản, các NXB mới được phép ký quyết định xuất bản các xuất bản phẩm đã được đăng ký. Nhưng trên thực tế, các xuất bản phẩm ra đời và đề tài được duyệt theo kế hoạch luôn luôn có khoảng cách. Và như vậy, việc quản lý của Cục Xuất bản dựa trên kế hoạch xuất bản thời gian qua chỉ là hình thức. Theo tôi, nên quy định các NXB chỉ đăng ký kế hoạch xuất bản theo đúng tôn chỉ mục đích của mình, không cần phải đăng ký xét duyệt từng đề tài cụ thể.
Gần đây xuất hiện tin đồn về chuyện một số ngôi sao có tiếng nói trong phòng thay đồ Quỷ đỏ muốn Ten Hag trao cơ hội trở lại cho Sancho. Số 7 được tin rằng đã tập luyện vô cùng nỗ lực để chứng minh khả năng đóng góp của bản thân.Định giá sách là việc làm phi thực tếTrước đó, đội bóng áo xanh đã phải trải qua 1 năm khủng hoảng trầm trọng về tài chính. Công ty cổ phần vàng Hà Giang là đơn vị tài trợ chính xin nộp đơn thôi tài trợ cho đội từ tháng 1/2021 nhưng không nhận được sự đồng thuận. Hàng loạt cầu thủ đội chủ sân Cẩm Phả bị nợ lương trong năm 2020, 2021 bị nợ lót tay.
