Trong tình hình kinh tế khó khăn, mùa hát chầu năm nay được dự báo là thất thu so với mọi năm. Thế nhưng khi hát chầu vào mùa, nghệ sĩ sân khấu mới giật mình, lễ hội Kỳ Yên ở các địa phương vẫn tổ chức hoành tráng, thậm chí còn quy mô hơn.
Nghệ sĩ diễn sô không hết
Mùa chầu năm nay đã thu hút hơn 100 nghệ sĩ hát bội và cải lương của TPHCM đổ về các tỉnh. Mỗi ngày, có nghệ sĩ chạy đến 4 sô hát chầu, bắt đầu từ 12 giờ (xây chầu) đến tận 24 giờ. Lý giải sự đắt sô khác thường này, nghệ sĩ Hiếu Cảnh – người đạt kỷ lục hát chầu nhiều nhất năm nay - cho biết: “Tuy kinh tế khó khăn, nhưng các hội đoàn vẫn giữ truyền thống cúng lễ Kỳ Yên vì đó là tín ngưỡng. Đời sống càng khó khăn thì vấn đề tâm linh càng được coi trọng. Lễ Kỳ Yên là dịp dân chúng cầu mong các thần đình phù trợ cho công việc làm ăn của mình thuận hòa để vượt qua khó khăn, do vậy mà năm nay nghệ sĩ trúng mùa hát chầu”.
Theo kế hoạch, chỉ tính từ mùng 10 tháng 2 đến hết tháng 3 âm lịch, nghệ sĩ Hiếu Cảnh đã có đến gần 20 suất diễn. Các ngôi sao sân khấu, như: Thanh Thanh Tâm, Thanh Ngân, Thoại Mỹ, Vũ Luân, Tú Sương, Trinh Trinh, Kim Tiểu Long... cũng trúng mùa hát chầu với lịch diễn xếp kín cho đến hết tháng 3 âm lịch. Chỉ riêng ngày 8-3 vừa qua (tức 12 tháng 2 Kỷ Sửu), nghệ sĩ Vũ Luân hát chầu suất sáng tại Cần Giờ, buổi trưa xây chầu tại đình Cầu Quan, tối về Trà Vinh hát đến rạng sáng 9-3 lại quay về Cần Giờ (TPHCM).
Ở miền Tây, nhóm nghệ sĩ Hải Cần lãnh chầu 10 suất một ngày, các đình từ Bình Thuận trở ra Đà Nẵng, mỗi ngày nhóm gồm 30 nghệ sĩ phải chia nhau xây chầu ở các đình. Ở miền Đông, từ Tây Ninh đến Đồng Nai, nhóm nghệ sĩ Trúc Mai lãnh chầu 20 suất mỗi ngày. Để có đủ quân số, chị phải vào Trường CĐ Sân khấu - Điện ảnh TPHCM chiêu mộ thêm diễn viên trẻ tham gia hát chầu.
Cát sê của các ngôi sao mùa chầu năm nay trung bình từ 5 triệu đến 15 triệu đồng/suất.
Hát nhép
Cũng vì nhận nhiều sô nên không ít trường hợp dẫn đến chuyện làm ăn chụp giựt, dối thần gạt thánh. Trước hết là nạn hát chầu sử dụng MD (mini disc) thu sẵn để lip-sync (hát nhép). Vì các nghệ sĩ bị chia thành nhiều nhóm cho đủ số lượng xây chầu các buổi lễ cúng đình diễn ra cùng lúc tại nhiều nơi, một số bầu sô đứng ra chiêu nạp diễn viên trẻ, dạy họ múa trước ngày diễn vài buổi, cứ thế ra sân khấu hát nhép theo đĩa đã thu sẵn. Những cây quạt kẹp tiền ném lên thưởng cho diễn viên khi họ thể hiện xuất sắc các vai diễn trong Ngũ hành đã không còn xuất hiện trong mùa chầu năm nay.
Bác Nguyễn Minh Yên (Ban Quý tế đình Nhơn Hộ, Cần Giờ - TPHCM) nói: “Thưởng tiền để khuyến khích nghệ sĩ ca hát, diễn giỏi, chứ hát nhép thì thưởng làm gì. Tôi sợ kiểu làm ăn chụp giựt này, rồi đến ngày nào đó tiếng trống chầu cũng... nhép thì còn gì là truyền thống văn hóa dân tộc”.
Mùa hát chầu năm nay không còn nạn tấu hài chen vào. Các ban quý tế đã ngăn cấm việc các nhóm hát tăng cường nghệ sĩ tấu hài vì làm giảm đi tính chất trang trọng của ngày lễ Kỳ Yên. Thế nhưng hậu trường hát chầu năm nay lại nảy sinh nhiều chuyện dở khóc, dở cười, đó là việc các nghệ sĩ phá giá lẫn nhau. Một nghệ sĩ hát chầu chuyên nghiệp cho biết giá anh lãnh chầu mỗi suất từ 15 triệu đến 20 triệu đồng cho một tập thể gồm 20 người, thế nhưng có nhóm nghệ sĩ chỉ nhận 8 triệu đồng/suất. Nạn bán dàn hát chầu lại xuất hiện trong mùa hát chầu năm nay, có nghệ sĩ nhận chầu với giá 10 triệu đồng, gạ bán lại cho một bầu sô khác với giá 7 triệu đồng, hưởng phần trăm chênh lệch rồi lặn mất tăm, nhóm nhận chầu giá thấp tự ý bỏ bớt các thủ tục biểu diễn truyền thống của lễ xây chầu, khiến ban quý tế các đình kêu trời không thấu.
Liverpool đã có ba bản hợp đồng mới vào mùa Hè này, mang về tiền đạo Darwin Nunez và Fabio Carvalho, cũng như hậu vệ cánh tuổi teen Calvin Ramsay.Hát chầu trúng mùaErling Haaland đã có tình huống đỡ bóng tinh tế sau đường chuyền dài của đồng đội. Tiền đạo sinh năm 2000 sau đó bình tĩnh vượt qua vài cầu thủ đối phương và tung ra cú đá hóc hiểm nâng tỷ số lên thành 3-1.
