Thu Hà Nội mang về cho ta bao màu áo thanh tân mỗi thời mỗi đẹp. Và thu Hà Nội cũng mang lại cho ta bao xao xuyến mơn man của thánh thiện đắm say...
Nhưng Hà Nội không chỉ có thu thiên nhiên dấu đầy hương sắc. Thu Hà Nội còn là thu của con người đã làm nên mùa thu ấy, mùa thu – Tháng Tám! Và chính sự hòa quyện giữa con người với thiên nhiên tuyệt hảo mà thu Hà Nội đã cất lên biết bao giai điệu mê đắm hồn người trường tồn cùng lịch sử.
Tôi về đây lắng nghe bao tiếng gọi/ Của mùa thu cách mạng, mùa vàng sao/ Tôi về đây trong nắng nhớ thu nào...
Những giai điệu vừa xao xuyến vừa hào hùng trong bài trữ tình hùng tráng ca Ba Đình nắng của Bùi Công Kỳ (thơ Vũ Hoàng Địch) đã mang đến cho Hà Nội một mùa thu khác, mùa thu độc lập mà hơn nửa thế kỷ qua vẫn còn lay động lòng người.
Xa hơn nữa, thu Hà Nội “mấy nghìn năm chói chang rực rỡ” với những “Hàng cây xanh bao mùa lá đỏ/ Gió sông Hồng rì rào sóng vỗ/ Mùa thu đi qua từng ngõ nhỏ/ Ôi Hồ Gươm như một bài thơ”. Với lời ca ấy, nhạc sĩ Nguyễn Đức Toàn đã thổi vào một giai điệu lộng lẫy, khiến thu Hà Nội tràn ngập tình yêu và lòng tự hào về Hà Nội trái tim hồng. Trần Tiến cũng nhớ mùa thu gió sông Hồng, nhưng là gió thu của tình yêu đưa người qua sông da diết khôn cùng:
Hồng Hà mùa thu, Hà Nội mùa thu/ Một ngày mùa thu đầy gió/ Con sáo sang sông bạt gió/ Con sít thương ai lội sông đi tìm ai...
Ngẫu hứng sông Hồng vì thế cũng là một ngẫu hứng thu Hà Nội.
Hầu như thu Hà Nội luôn là nguồn cảm hứng vô tận cho các nhạc sĩ khi viết về Hà Nội. Những trời, những hồ, những hoa, những con đường đều trở thành ký ức không phai mờ trong biết bao giai điệu của thủ đô yêu dấu. “Nhớ phố Quang Trung, đường Nguyễn Du/ Những đêm hoa sữa thơm nồng” (Hoàng Hiệp)... Nhưng phải đến Trịnh Công Sơn thì nỗi Nhớ mùa thu Hà Nội mới thật sự lung linh, huyền ảo và sang trọng. Ông đã ghi lại những ấn tượng về Hà Nội vô cùng tinh tế, từ “mái ngói thâm nâu” đến “bầy sâm cầm nhỏ vỗ cánh mặt trời”; từ “thơm bàn tay nhỏ” đến “thơm bước chân qua”. Nhờ sự quan sát tinh tế đó mà giai điệu Hà Nội của Trịnh len lỏi vào những “lối nhỏ” thẳm sâu của hồn người:
Hà Nội mùa thu/ cây cơm nguội vàng, cây bàng lá đỏ/ nằm kề bên nhau/ phố xưa nhà cổ, mái ngói thâm nâu/ Hà Nội mùa thu, mùa thu Hà Nội/ Mùa hoa sữa về thơm từng ngọn gió/ Mùa cốm xanh về, thơm bàn tay nhỏ/ Cốm sữa vỉa hè, thơm bước chân qua/ Hồ Tây chiều thu, mặt nước vàng lay bờ xa mời gọi/ Màu sương thương nhớ, bầy sâm cầm nhỏ vỗ cánh mặt trời.
Nếu như Trịnh Công Sơn là một người Huế viết lên giai điệu Hà Nội với những tình cảm của thu thoáng gặp đã kết thành duyên nợ, thì Đoàn Chuẩn lại chính là một hồn thu Hà Nội ngập tràn kỷ niệm ái ân. Dù lời hát của ông không nói cụ thể về Hà Nội, thì khi giai điệu cất lên ta vẫn như thấy một chàng trai Hà Nội đang hiển hiện trước mắt ta với tâm hồn lãng mạn, hào hoa:
Gửi gió cho mây ngàn bay/ Gửi bướm muôn màu về hoa/ Gửi thêm ánh trăng màu xanh lá thư/ Về đây với thu trần gian/ Gửi gió cho mây ngàn bay/ Gửi phím tơ đồng tìm duyên/ Gửi thêm lá thư màu xanh ái ân/ Về đôi mắt như hồ thu...
(Gửi gió cho mây ngàn bay)
Ngôn ngữ thật mượt mà bóng bẩy. Âm nhạc luôn réo rắt du dương. Đoàn Chuẩn tả thu Hà Nội như vẽ lên một bức tranh lụa nuột nà tình ái:
Mây bay về đây cuối trời/ Mưa rơi làm rụng lá vàng/ Duyên ta từ đây lỡ làng/ Còn đâu những chiều/ Dệt cung đàn yêu/ Thu nay vì đâu tiếc nhiều/ Thu nay vì đâu nhớ nhiều/ Đêm đêm nhìn cây trút lá/ Lòng thấy rộn ràng/ Ngỡ bóng ai về.
(Thu quyến rũ)
Và có lúc mùa thu của Đoàn Chuẩn như một tiếng thở dài tê tái:
Thu đi cho lá vàng bay/ Lá rơi cho đám cưới về...
Để rồi cất lên tiếng kêu đứt ruột về duyên phận chia lìa:
Lá đổ muôn chiều ôi lá úa/ phải chăng là những cánh đời em/ Đêm đêm lìa xuống trần tình vương hoen úa ôi những cánh đời mong manh/ Than tiếc mà chi chiếc lá vàng bay về cuối trời/ Làm lòng anh nhớ mãi người ơi/ Nhớ nhau từ làn môi đôi mắt/ Đành tìm trong nét bút xa xôi/ Nhưng mỗi mùa thu chiếc lá vàng bay về cuối trời/ Thuyền tình không bến đỗ người ơi/ Nhớ nhau đành tìm trong tiếng hát/ Đời vắng em rồi vui với ai.
(Lá đổ muôn chiều)
Giữa trời thu Hà Nội, ta đang nghe mùa thu Hà Nội trong thật nhiều cung bậc, hân hoan, xán lạn, sầu thương và hào hùng khôn tả. Giai điệu thu Hà Nội như không bao giờ dứt, nó luôn ngân vang ngay cả khi mùa thu chưa kịp trở về. Nó luôn se lòng gửi về muôn xưa nỗi niềm của thu nay:
Tây Hồ, Tây Hồ/ kìa mặt gương xanh soi bóng trời Thăng Long xưa/ Còn mãi tiếng vọng ru đưa/ Tây Hồ, Tây Hồ/ tình này xin đem bóng mặt gương trong xanh/ theo gió bay về xa xưa...
(Một thoáng Tây Hồ - Phó Đức Phương). Hà Nội, cuối thu 2007
Tại EURO 2024, tuyển Bồ Đào Nha nằm ở bảng F với nhiềm đối thủ không được đánh giá quá mạnh so với cựu vương 2016 gồm CH Séc, Thổ Nhĩ Kỳ và Georgia. Giai điệu thu Hà NộiIndonesia suýt chút nữa lần thứ 2 vô địch giải này sau khi họ dẫn “ông kẹ” Thái Lan đến 2 bàn tận những phút cuối. Chỉ có may mắn, đội bóng của HLV Carlos Cesar mới có màn lội dòng khó tin trận chung kết hôm đó.
