Có thể thấy sự thành công của liên hoan trong những đêm diễn đều đầy kín khán giả, chứng tỏ sức sống lâu bền của môn nghệ thuật truyền thống này. Nghệ thuật múa rối đã được tôn vinh một cách xứng đáng.
Quy tụ hầu hết các loại hình rối trên thế giới
Gọi là liên hoan quốc tế mà chỉ có 10 quốc gia tham dự, cũng khiến một số vị trong ban tổ chức không được vui lắm vì hầu hết các quốc gia trên thế giới đều có múa rối. Bù lại, 10 quốc gia đã trình diễn gần như đầy đủ các loại hình rối như rối nước, rối bóng, rối que, rối người, rối quay, rối dây... Lần đầu tiên, khán giả Việt Nam được thưởng thức nghệ thuật rối đa dạng và nhiều màu sắc như thế.
Theo nhà nghiên cứu phê bình Trần Thành, Viện Nghiên cứu Sân khấu điện ảnh, có thể thấy rõ hai xu hướng nghệ thuật trong sự phát triển của múa rối: một là tích cực khai thác tiềm năng, phát huy tối đa khả năng của rối truyền thống (tiêu biểu là các tiết mục của Indonesia, Bỉ, Thụy Điển, Brazil), hai là tìm cách mở rộng giao thoa với thế giới, mở rộng khả năng truyền cảm ở những mức độ khác nhau (trong đó, Việt Nam là ví dụ, một tiết mục có thể được dàn dựng bằng rất nhiều loại hình múa rối, thậm chí cả sắp đặt). Bên cạnh đó, một xu hướng nhỏ hơn là độc diễn với mục đích khai thác tối đa khả năng biểu diễn của con rối và người biểu diễn (như Brazil, Thụy Điển). Sự đa dạng còn thể hiện ở sự khác biệt khá lớn giữa các quốc gia dù có gần nhau về địa lý. Chẳng hạn, rối bóng ở Indonesia cũng khác Singapore, một bên thì đậm chất cổ điển, một bên thì đầy sự trẻ trung.
Ông Nguyễn Thành Nhân, Phó trưởng Phòng Biểu diễn - Cục Nghệ thuật biểu diễn, cũng có chung nhận định về sự đa dạng, phong phú của các tiết mục tham gia. “Tiết mục độc diễn của Brazil rất dân tộc và nồng ấm, gây xúc động mạnh mẽ. Singapore thì chỉn chu đến từng động tác. Bỉ thì trào lộng đến mức thán phục. Nhưng tôi vẫn đánh giá cao nước chủ nhà vì đã dám phá vỡ không gian truyền thống để mang đến cho múa rối một không gian thoáng hơn, hoành tráng hơn”.
Nước chủ nhà Việt Nam có nhiều đơn vị tham gia nhất và được đánh giá khá cao về chất lượng nghệ thuật như sự tìm tòi, sáng tạo hướng đến khán giả. Điều này cũng dễ hiểu vì từ lâu nghệ thuật rối của ta được sự bảo trợ của Nhà nước trong khi các đoàn nghệ thuật khác chủ yếu là hoạt động tự thân.
Hay nhưng ít người hiểu
Tuy nhiên, ngay từ những đêm diễn đầu tiên, người xem đã không mấy hài lòng vì xem mà chẳng hiểu các nghệ sĩ đang kể chuyện gì, đơn giản vì quốc gia nào, ngôn ngữ ấy. Nhiều nhà chuyên môn cũng không tránh nổi bức xúc này. Đạo diễn Tuấn Khanh, giảng viên Trường Sân khấu - Điện ảnh, nói: “Đối tượng khán giả chính của múa rối là thiếu nhi nhưng thử hỏi các em xem sẽ hiểu gì khi nhân vật nói một ngôn ngữ xa lạ. Những cái nằm ngoài ngôn ngữ như âm nhạc, tạo hình... thì các em chưa hiểu được”. Đến cuối liên hoan, hầu hết đại diện các đoàn đều đề nghị, liên hoan lần sau các tiết mục cần phải được dịch ra ngôn ngữ của nước chủ nhà và tiếng Anh, hoặc trình bày dưới dạng phụ đề khi biểu diễn hoặc in thành văn bản phát cho khán giả.
Bên cạnh đó, theo ông Lê Văn Thọ, Nhà hát Múa rối Trung ương, các vở diễn tuy hay nhưng chưa thật sự ấn tượng. Lời thoại trong kịch bản quá nhiều trong khi các mảng trò rối chưa được nhấn mạnh, bố cục các lớp lang chưa hợp lý vì thế chưa tạo sự hấp dẫn sâu sắc. Các ý tưởng đều hay nhưng chưa được giải quyết thỏa đáng, đặc biệt, yếu tố hài hước dí dỏm còn thiếu vì đối tượng chính là thiếu nhi.
Đại diện các đoàn nghệ thuật của các nước đều mong muốn liên hoan sẽ là một hoạt động thường xuyên để các nghệ sĩ có thể gặp gỡ trao đổi và học tập kinh nghiệm lẫn nhau. “Giải thưởng không quan trọng, các bạn không thể so sánh nước cam với nước táo, thịt gà với thịt heo. Tôi rất ngạc nhiên khi nhận thấy các bạn đã thay đổi không gian của múa rối, trong khi Indonesia đã sử dụng màn hình lớn thay vì màn hình nhỏ. Những tiết mục biểu diễn trong liên hoan nên được tư liệu hóa thành DVD và sách” - đại diện đoàn Singapore cho biết. Đại diện đoàn Indonesia thì mong muốn, liên hoan lần sau sẽ có cả 10 nước ASEAN tham dự.
Lễ bốc thăm vòng 3 sẽ được tổ chức vào lúc 13h45 ngày 1/7/2021 (tại khách sạn Mandarin Oriental ở Kuala Lumpur, Malaysia).Nhiều màu sắc, nhiều giải thưởngFederer năm nay đã 39 tuổi còn Hurkacz mới chỉ 24. Ở độ tuổi này, tay vợt người Thụy Sỹ rõ ràng có bất lợi về thể lực hơn đàn em người Ba Lan. Set 1 diễn ra giằng co và tới game thứ 6, FedEx bất ngờ bị mất break và Hurkacz tận dụng cơ hội này để giành chiến thắng với tỷ số 6-3.
